«Ἐσὺ ποὺ πῆρες τὴν ἀπόφαση νὰ γίνεις δάσκαλος, ἔτσι κι ἔτσι ἔχεις δώσει, ὡς τώρα, πολλὲς ἐξετάσεις. Θυμήσου, προτοῦ ν’ ἀρχίσεις τὴν δουλειά σου, νὰ κάμεις καὶ μιά τελευταῖα ἐξέταση, ὄχι μπροστὰ σὲ ἐπιτροπὲς καὶ καθηγητές, παρὰ μονάχος, ὁλομόναχος μὲ τὸν ἑαυτό σου. Ρῖξε μιά ματιὰ στὴν ψυχή σου καὶ κοίταξε: Καίει ἐκεῖ μέσα ἄσβηστη κι ἀσάλευτη ἡ λαχτάρα γιὰ τὸν ἄνθρωπο; Τότε πάει καλὰ κι εὐλογημένη ἡ ἀπόφασή σου. Ἂν ὅμως βρεῖς πὼς ὅλος ὁ πόθος σου εἶναι πότε νὰ ἐλευθερωθεῖς ἀπ’ αὐτὸν καὶ συλλογίζεσαι μόνον πῶς καὶ πότε θὰ πλουτίσεις, τότε ἄλλαξε τὸ ταχύτερο ἀπόφαση, ἐν ὅσῳ εἶσαι ἀκόμη νέος, γιατί βρίσκεσαι σὲ στραβὸ δρόμο. Ὅ,τι ἐλπίζεις, δὲν θὰ σοῦ τὸ φέρει τὸ ἐπάγγελμά σου. Κι ὁ ἴδιος τὸ βλέπεις, ἡ Πολιτεία δὲν εἶναι γενναία στοὺς μισθούς της… Ἂν ὅμως ἡ ψυχή σου μοιάζει κάπως μὲ τὴν ψυχὴ τῆς Μάνας, ποὺ κι ὅταν τὸ γεννήσει τὸ παιδὶ ἐξακολουθεῖ, μὲ τὴν ἀδιάκοπη τρεμοῦλα καὶ λαχτάρα, ὁλοένα νὰ τὸ δημιουργεῖ καὶ νὰ τὸ φτιάχνει, τότε νὰ εἶσαι βέβαιος, πὼς δὲν θὰ γκρεμισθεῖς ἀπὸ τὰ ὕψη, ποὺ ἀνέβασες τὸν ἑαυτό σου μὲ τὴν ἀπόφασή σου νὰ γίνεις δάσκαλος καὶ τὴ ζωή σου θὰ περάσεις ἀνθρωπινά…
Σὰν τὴν ψυχὴ τῆς Μάνας πρέπει κι ἡ δική σου ψυχὴ νὰ εἶναι ὑπὸ ἀδιάκοπη λαχτάρα φλογισμένη. Τότε πήγαινε μὲ θάρρος μπροστά, ἀλλιῶς γύρισε πίσω, ἐπειδὴ ἡ ζωή σου θὰ εἶναι πάντα δυστυχισμένη».
Γιάννης Ἀποστολάκης
Γιάννης Ἀποστολάκης
Λόγια που ειπώθηκαν πριν περίπου 80 χρόνια κι όμως φαντάζουν τόσο επίκαιρα αν σκεφτούμε ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αθρόα εισροή νέων στα παιδαγωγικά τμήματα, που όμως δε συνεπάγεται και την υψοποιό ιδιαιτερότητα του παιδαγωγικού λειτουργήματος, την αγάπη για το παιδί. Δυναστευμένοι από το ανθρωποβόρο τέρας της ανεργίας οι νέοι προτιμούν να αγνοήσουν τις ιδιαίτερες κλίσεις τους και να ακολουθήσουν το επάγγελμα του δασκάλου που θα τους εξασφαλίσει μία εύκολη πρόσβαση στο δημόσιο και ένα σταθερό εισόδημα. Ουδέν το μεμπτόν και ουδέν το επιλήψιμον, όμως έτσι δε θεωρείσαι λειτουργός, αλλά εκτελεστικό όργανο των «ανώτερων» κρατικών επιταγών.
Σε αντίθεση με άλλους εργαζομένους που δίνουν ό,τι έχουν, ο δάσκαλος πρέπει να «δώσει» ό,τι είναι, τον εαυτό του ολόκληρο, «παράσταση» ψυχής, όπως κάνει ένας ηθοποιός πάνω στη σκηνή, για να ευωδοθεί το ανθρωποκεντρικό του έργο και να έχει αποτέλεσμα η εκπαιδευτική διαδικασία. Γι’ αυτό άλλωστε η αγωγή θεωρείται «τέχνη των τεχνών και επιστήμη των επιστημών».
Αν θες λοιπόν να λέγεσαι δάσκαλος πρέπει πάνω από όλα να αγαπάς εκ βάθους ψυχής τους μαθητές σου, τα παιδιά σου. Να δείχνεις κατανόηση, αναγνώριση, επιβεβαίωση, ενδιαφέρον και ενσυναίσθηση για τα ίδια και τις δραστηριότητες που διενεργούν , για τα προβλήματα και τις ανάγκες τους. Να είναι έκδηλη η πρόθεσή σου να κρίνεις τις πράξεις τους και όχι τα ίδια , να τα αποδέχεσαι όπως είναι, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους, να σέβεσαι την προσωπικότητα και την ατομική τους αξιοπρέπεια. Και τότε θα έρθει η ηθική σου λύτρωση, να σε αποδεχτεί ο μαθητής χωρίς εξαναγκασμούς και εξωτερικές πιέσεις και θα τοποθετηθείς στο υψηλότερο βάθρο της καρδιάς και της εκτίμησής του.
Ίσως όλα αυτά να ακούγονται ονειροπόλα και ρομαντικά, ιδεαλιστικά , ανούσια ή ακόμα και ανόητα για κάποιους! Ας είναι….Μα μέσα σε όλη αυτή τη σύγχρονη έκπτωση αρχών και αξιών, στο ξεπούλημα της ψυχής, στην οικονομική και νοητική μας σύγχυση και κρίση, ας είναι να υπάρχουν δάσκαλοι φωτισμένοι, με άσβεστο τον πόθο της δημιουργίας, που τιμούν το λειτούργημά τους και εξυψώνουν την ανθρώπινη φύση.
When I began your class I think I knew
The kind of challenges you'd make me face.
You gave me motivation to pursue
The best, and to reject the commonplace.
With wisdom, style and grace, you made me see,
That what I'd choose to seek, I'd surely find;
You shook me out of my complacency.
What you have taught me I will not outgrow.
Your kind attention touched my mind and heart;
In many ways that you will never know.
I wish that all my teachers were like you.
